2022 yılında asgari ücretin işletmelere maliyeti nedir?
Pandemiyle beraber artan enflasyon oranları, gıdadan giyime her kategoride gerçekleşen yüksek zamlar alım gücünü oldukça düşürdü. Bu da asgari ücret konusunda yeni bir düzenleme yapılmasını zorunlu kıldı. Gündemin hiç değişmeyen konularından biri olan asgari ücret 2022 yılında yeniden belirlendi. Peki, asgari ücretin işletmelere maliyeti nedir? Asgari ücret nedir? Asgari ücret nasıl belirlenir?
Bir süredir Türkiye ciddi ekonomik dalgalanmalarla boğuşuyor. Bu da iş dünyasını etkiliyor ve bazı dengeleri değiştiriyor. Döviz kurundaki hareketlilik, enflasyon ve ekonomik birçok değişken başta asgari ücretin ve devamında da şirketler için maliyet yüklü olan birçok kalemin fiyat oranlarının artmasına neden oldu.
Asgari ücret nedir, nasıl belirlenir?
Asgari ücretin tanımı ve belirlenme usulü, Asgari Ücret Yönetmeliği kapsamında, 4857 sayılı İş Kanunun 39. Maddesi kapsamınca yapılıyor. Asgari ücret, çalışanlara normal bir çalışma günü karşılığı ödenen ve işçinin; gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve sosyal yaşam gibi temel ve zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyat rakamları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yeten ücret anlamına geliyor ve devlet tarafından belirleniyor. İş Kanunu’na tabi olsun ya da olmasın çalışanların hepsi ve tüm sektörler için din, dil, ırk, yaş ve cinsiyet ayrımı yapılmadan tek bir ücret belirleniyor. 2016 yılına kadar altı aylık periyotlarda yani yılda iki kere düzenleme yapılan ve belirlenen asgari ücret, o tarihten itibaren yılda bir kere ocak ayında belirlenmeye başladı.
Asgari ücretin işverene maliyeti nedir?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından bu yıl belirlenen asgari ücret zam oranı son 50 yılın en yüksek artışı olarak kayıtlara geçti. Asgari ücrete yarım asırdır ilk kez yüzde 50 oranında zam yapıldı. Yapılan zam oranıyla asgari ücret brüt 5.004,00 TL olarak belirlendi, yüzde 14 SGK işçi payının ve yüzde 1 oranındaki SGK işsizlik payı ile toplam kesintiler 750 lira 60 kuruş olarak açıklandı. Aynı zamanda net 4.253 lira 40 kuruş olan asgari ücret vergiden de muaf tutuluyor. Yeni yıldan itibaren geçerli olmak üzere asgari ücretten alınan gelir vergisi ve damga vergisi kalktı. Bu karar işverenler tarafında oldukça büyük bir öneme sahip çünkü kalkan vergilerle işverenleri 450 TL’lik bir maliyet yükünden kurtuluyor. Yüzde 15,5 işveren payından, 5510 sayılı kanun ile uygulanacak 5 puanlık indirimle asgari ücretin işveren maliyeti toplam 5.879 lira 70 kuruş oldu. Günlük Sigorta Primine Esas Kazanç (SPEK) matrahı alt sınırı 166,80 TL, günlük SPEK matrahı üst sınırı 1.251,00 TL, aylık SPEK matrah alt sınırı 5.004,00 TL ve aylık SPEK matrah üst sınırı 37.530,00 TL olarak belirlendi.
25 Aralık 2021 Cumartesi günü Resmi Gazetede yayımlanan 7349 sayılı kanunun 3’üncü maddesinin (b) bendiyle Asgari Geçim İndirimi (AGİ) uygulaması da tamamen kaldırıldı. Bu da çalışanların aleyhine bir gelişme oldu.
2022 asgari ücretin net ve maliyet oranları
Brüt asgari ücret: SGK İşçi Payı (%14), SGK İşçi İşsizlik Payı (%1)
Gelir Vergisi Matrahı: Gelir Vergisi (%15), Damga Vergisi (%0.759)
Net Asgari Ücret: SGK İşveren Payı (%20.5), SGK İşveren İşsizlik Payı (%2)
İşverene Maliyeti (İndirimsiz): 5510 İndirimi (%5)