Yeni Nesil Çalışan Kavramı: Yuvarlak Yaka

Yeni Nesil Çalışan Kavramı: Yuvarlak Yaka

İş hayatında sıkça duyduğumuz kavramlar arasında beyaz yaka ve mavi yaka kavramları yer alıyor. İşte şimdilerde bu kavramlara bir yenisi daha eklendi! “Yuvarlak yaka” yani dijital yakalılar! Endüstri 4.0, Yapay zeka, robotlar, dijitalleşme darken yakalar da çağa ayak uyduruyor ve tabi çalışanlar da! Yuvarlak yaka nedir? Kimler yuvarlak yaka çalışan olarak sayılır? Mavi ve beyaz yakalıları yuvarlak yakalılardan ayıranlar neler? İşte cevapları!

Sanayi devrimiyle ortaya çıkan fabrikalar işçi sınıfını ve tabi mavi yaka kavramını, 20. Yüzyılda hızlanan teknolojik gelişmeler makineleşmeyi, buna paralel olarak insan gücüne duyulan ihtiyaçta azalmayı, plaza çalışma kültürünü ve tabi beyaz yaka kavramını beraberinde getirdi. 21. yüzyılda ise teknolojik gelişmeler ve özellikle internet teknolojileri hızlanmadı, coştu. İş dünyasındaki ihtiyaçlar da giderek dijitalleşti. Yapay zeka teknolojilerinin her alanda yaygınlaşması, mobil çalışma modellerinin geliştirilmesi hem mavi yakalıları hem beyaz yakalıları değişime zorluyor. Alttan gelen Z kuşağı hali hazırda bir yuvarlak yaka kitlesi. Ancak mavi ve beyaz yakalıların da yuvarlak yakaya doğru yönelmelerinde fayda var.

Yuvarlak yakalılar mobil çalışmayı seviyor

Yeni nesil çalışanlar için artık bir ofise gerek yok. İnternetin hızlı çektiği mobil bir cihaz ve sıcak kahvesini yudumlayabileceği her alan onun için çalışma alanı olabilir. Arabasında, vapurda, bir kafede ya da evinde fark etmeden eğer çalışan bir yuvarlak yakaysa günün her saatinde işini yapabilir. İstediği kıyafetle, istediği yerden çalışabilen yeni nesil çalışanlar bu durumdan oldukça memnun. Şöyle ki, 2017 yılında Kanada’da yapılan bir anket, evden çalışanların verimliliğini 10 üzerinden değerlendirildi. Evden çalışmanın puanı 7.7’ye yükselirken, ofisten çalışmanın puanı ise 6.5’te kaldı.

Bazı meslekler yok olabilir

Yeni nesil çalışanları, yani yuvarlak yakalıları iş dünyasında özellikle de çalışanlar arasında ciddi bir tehdit olarak görenler de var. İki türlü ele alındığında geleneksel çalışma biçimini benimseyen binlerce çalışanın kolay adapte olmazlarsa çok zorlanacakları aşikar. Öte yandan, dijitalleşmeyle beraber pek çok meslek dalında otomasyon çoğalacak ve insan gücüne duyulan ihtiyaç daha da azalacak. Yapay zeka konuyu çözdüğü için pek çok sektörde pek çok ara elemana da ihtiyaç kalmayacak. Peki, dijital yakalı kavramını yapay zeka, endüstri 4.0, mobil çalışma yaşamı, kodlama, robotik gibi kavramları özümseyen, bu alanlarda kendini geliştirerek işini de yine geliştirenler için mi kullanıyoruz? Yoksa gelecekte pek çok işi devralacak olan insansı robotlar için mi? İşte bu insanlık için hala büyük bir muamma.

Yapılan araştırmaların ortaya koyduğu raporlar, bugün pek çok insana iş imkanı sunan meslek kollarının yakın gelecekte hayatımızda olmayacağını söylüyor. Örneğin, uzak olmayan bir gelecekte günümüzün gözde mesleklerinden biri olan pilotluk bu kadar popüler olmayabilir. Pilotsuz uçaklarla seyahat edeceğimize kesin gözüyle bakılıyor diyebiliriz. Bu da gösteriyor ki geleceğinizi şimdiden yeniden planlamamız gerekiyor. Yapılan araştırmaların sonuçları bakın nelere işaret ediyor:

• Dijitalleşmeyle birlikte gazete, dergi gibi kaynakların satış rakamları düşüyor. Sektörün baskı kısımlarında işsizlik oranı da artıyor. Bu durum, yalnızca baskıda çalışanları değil yazı işleri departmanlarını da etkiliyor. İnsan üretimine dayalı sektörde yakın bir gelecekte akıllı makineleri daha fazla göreceğiz.
• Kas gücüne ihtiyaç azalıyor. Balıkçılık bundan etkilenecek olan sektörlerden biri. Raporlar, bu sektörün önümüzdeki yıllarda minimum yüzde 5 küçüleceğini işaret ediyor.
• Otomasyon bazı iş kolları için tehdit niteliği taşıyor! Metal ve plastik üretiminde otomasyona geçiş artıyor. Bu da işçi ihtiyacının azalacağına bir işaret.
• Makina kullanımının artması enerji üretim ve dağıtım sektöründeki çalışanları da etkiliyor.
• İnternet kullanımındaki bu hızlı artış turizm sektörünü yakından ilgilendiriyor. Raporlar, her yıl daha fazla insanın tatil programını kendi başına yaptığını gösterdiğinden seyahat acentelerinin işlevliği de azalıyor.
• Çiftçilik teknoloji odaklı bir sektöre dönüştü bile. Her 100 kişiden 19'u bu işi bırakmak zorunda kalabilir. 
• Sosyal medya uygulamaları alışkanlıkları değiştiriyor. Posta hizmetlerinin kullanımı azaldı. Bu da kısa bir süre içinde ciddi bir kitle için iş kaybı olabileceği anlamına geliyor.